KORUMA RÖLESİ TEST VE AYARI

Elektrik güç sistemlerinde adeta bir emniyet supabı görevi gören koruma röleleri, olası bir arıza durumunda devreyi milisaniyeler içinde açarak hem ekipman hem de personel güvenliğini korur. Ancak yanlış ayarlanmış veya arızalı bir röle, trafodan kablo ve bara sistemlerine kadar tüm şebekeyi riske atabilir. Bu nedenle, koruma rölelerinin düzenli aralıklarla test edilmesi ve doğru parametrelerle ayarlanması hayati öneme sahiptir.

Zed Mühendislik olarak; generatör, trafo, kablo, bara ve şalt hücrelerini koruyan tüm röle tipleri için kapsamlı test, kalibrasyon ve ayar hizmetleri sunuyoruz. Modern test cihazlarımız ve deneyimli mühendis ekibimizle sistem güvenliğinizi en üst düzeye çıkarıyoruz.

İçindekiler

1. Koruma Rölelerinin Temel Görevleri

2. Neden Test ve Ayar Yapılmalı?

3. Koruma Rölesi Test Adımları

4. Uyguladığımız Başlıca Testler

5. Periyodik Test Programı Önerisi

6. Diğer Hizmetlerle Entegrasyon

7. Kullanılan Standart ve Teknolojiler

8. Dijital Raporlama ve Veri Yönetimi

9. Koruma Rölesi Test ve Ayar Sürecinin Faydaları

10. Sık Sorulan Sorular (SSS)

11. Neden Zed Mühendislik?

12. Referanslarımız

Koruma Rölelerinin Temel Görevleri

• Hata Tespiti: Aşırı akım, toprak hatası, diferansiyel, frekans ve gerilim sapmalarını algılar.

  Hızlı Ayırma: Kesiciye tetik sinyali göndererek arızalı bölgeyi izole eder.

• Selektivite: Arıza yerini hassas belirler, gereksiz enerji kesintilerini önler.

• Kayıt ve İzleme: Olay kaydedici fonksiyonlarıyla arıza sonrası analiz yapılmasını sağlar.

Neden Test ve Ayar Yapılmalı?

• Güvenlik: Arızalı röleler gecikmeli açma veya açmama yaparak ark patlamaları ve yangına sebep olabilir.

• Ekipman Koruma: Sağlıklı trafolar dahi, yanlış ayarlı röleler yüzünden saniyeler içinde devre dışı kalabilir.

• Yasal Uygunluk: EPDK ve İş Sağlığı Güvenliği yönetmelikleri, periyodik testleri zorunlu kılar.

• Operasyonel Süreklilik: Doğru ayarlı röleler, plansız kesintileri %60’a kadar azaltır.

Uyguladığımız Başlıca Testler

1. Sekonder Enjeksiyon Testi – Röle girişine kontrollü sinyal uygulanarak tetik süresi ölçülür; kesici açmadan test imkânı sunar.

2. Primer Enjeksiyon Testi – CT ve kesiciler dahil gerçek devrede yüksek akım testi yapılarak sahaya uygun performans kontrolü sağlanır.

3. Diferansiyel Röle Testi (87) – Sargılar arası akım farkını ölçerek trafonun iç arızalara karşı korunmasını doğrular.

4. Zaman Gecikmeli Aşırı Akım Rölesi Testi (51) – Akım-zaman eğrisinin IEC ve IEEE standartlarına uygunluğunu kontrol eder.

5. Toprak Hatası Rölesi Testi (64, 67N) – Doğru tetikleme ve yön tayinini doğrular.

6. Frekans ve Gerilim Rölesi Testi (81, 27/59) – Özellikle GES ve RES projelerinde şebeke senkronizasyonunu sağlar.

Periyodik Test Programı Önerisi

• Aylık: Olay kaydedici loglarının incelenmesi, röle LED durum kontrolü.

• 6 Aylık: Sekonder testler, parametre kontrolü, firmware güncelleme.

• Yıllık: Primer enjeksiyon, kesici zamanlama, CT/PT polarite kontrolleri.

• 5 Yılda Bir: Röle donanım yenileme, haberleşme protokol güncellemeleri.

Diğer Hizmetlerle Entegrasyon

• Trafo Bakım ve Testleri – Rölelerin doğru tetiklemesi için trafonun sağlıklı çalışması esastır.

• Hücre Bakım ve Testleri – Kesici performansı röle ayarlarıyla doğrudan ilişkilidir.

• Kablo Test ve Montajı – Toprak hatası tespitinde röle doğruluğu, kablo bağlantı kalitesine bağlıdır.

• Soğutma Sistemleri Kontrolü – Aşırı ısınma, diferansiyel röle yanlış tetiklemelerine yol açabilir.

Kullanılan Standart ve Teknolojiler

• IEC 60255 – Koruma röleleri genel gereklilikleri.

• IEEE C37.90 – Test prosedürleri.

• IEC 61850 – Haberleşme protokolleri ve veri modelleme.

• ANSI/IEEE Device Numbers – Fonksiyon kodları (50, 51, 87, 27, 59, 81 vb.).

• Test Cihazları: Omicron Test Universe & PTL, ISA TDMS.

Dijital Raporlama ve Veri Yönetimi

Tüm test sonuçları; QR kodlu ekipman etiketleri, osilogramlar ve selektivite eğrileriyle birlikte bulut tabanlı sistemimizde saklanır. Böylece geçmiş performans verileri karşılaştırılabilir, bakım stratejileri veriye dayalı olarak geliştirilebilir.

Koruma Rölesi Test ve Ayar Sürecinin Faydaları

• Personel Güvenliği – Ark patlaması ve elektrik çarpması riskini minimuma indirir.

• Ekipman Ömrü – Trafo, kablo ve kesiciler gereksiz streslerden korunur.

• Kesinti Azaltma – Arıza sürelerini %70’e kadar düşürür.

• Yasal Uyumluluk – EPDK, TSE ve İş Güvenliği standartlarına tam uyum.

• Enerji Kalitesi – Şebeke kararlılığı artırılır.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Koruma rölesi testleri ne sıklıkla yapılmalı?

Yılda bir kapsamlı test; kritik proseslerde altı ayda bir sekonder test önerilir.

Test sırasında enerji kesintisi olur mu?
Sekonder testler enerjili yapılabilir; primer testler için kısa süreli kesici açma gerekir.

Röle ayarları değiştiğinde ne yapılmalı?
Yeni ayarlar selektivite eğrilerine işlenmeli, ilgili personel bilgilendirilmelidir.

Neden Zed Mühendislik?

• Deneyimli Ekip: Omicron ve ISA sertifikalı mühendis kadrosu.

• Gelişmiş Ekipman: Omicron CMC, ISA DRTS, Megger Sverker serisi.

• 7/24 Destek: Acil arıza müdahalesi ve uzaktan teşhis imkânı.

• Entegre Hizmetler: Trafo, hücre, kablo ve röle testleri tek çatı altında.

Hizmetlerimiz

>> TRAFO BAKIMI

>> YAĞ TESTİ

>>SARGI TESTİ

>> TOPRAKLAMA TESTİ